Neurodermitis (atopische dermatitis)

Neurodermitis: ziektebeeld en mogelijke oorzaken

Neurodermitis is een chronische huidaandoening die gepaard gaat met zichtbare symptomen zoals schilferige huid, jeuk en rode eczeemzones. Afhankelijk van de ernst kunnen de eczeemplekken ook blaasjes vormen en vocht afscheiden. Deze wijdverspreide aandoening verloopt meestal in opstoten en kan verergeren door omgevingsinvloeden of psychische stress. Bij neurodermitis reageert het lichaam op op zich onschuldige stoffen zoals stof, mijten, voedsel, pollen of dierenhaar met een ontstekingsreactie van de huid. Het immuunsysteem produceert daarbij een overmaat aan afweerstoffen om deze onschuldige prikkels te bestrijden. Patiënten met neurodermitis kunnen ook psychisch belast zijn en minder goed functioneren in het dagelijks leven.

Hoewel de exacte oorzaak vaak onbekend blijft, zijn er wel triggers die opstoten van neurodermitis kunnen uitlokken:

• Bepaalde voedingsmiddelen zoals noten, citrusvruchten, melk of tarwe

• Allergenen zoals pollen, mijten en dierenhaar

• Klimaatinvloeden zoals droge lucht, benauwdheid of koude

• Psychische stressfactoren zoals verdriet of spanning

• Bepaalde textielsoorten zoals wol

Vaak gebruikte medicatie

Wie aan neurodermitis lijdt, kan met medicatie de fysieke symptomen verlichten. De focus ligt vooral op het verzorgen van de droge huidzones met crèmes, zalven of emulsies. Daarnaast kunnen medicijnen worden toegediend om huidontstekingen te verminderen en nieuwe opstoten te voorkomen.

Bij milde tot matige vormen volstaat vaak lokale behandeling. Antihistaminica zijn bewezen effectief tegen jeuk. Bij ernstigere vormen worden corticosteroïden zoals cortison gebruikt, in de vorm van zalf of crème. Bij hevige opstoten kan ook een tabletvorm overwogen worden. Cortisol is een beproefd middel met ontstekingsremmende werking.

Behandelopties

Volgens de huidige medische inzichten is neurodermitis niet volledig te genezen. Wel kunnen de symptomen met verschillende therapieën onder controle worden gehouden. Veel behandelingen zijn gericht op het vermijden van triggers. Patiënten wordt daarom aangeraden een dagboek bij te houden om te registreren welke voedingsmiddelen en stoffen mogelijk een uitlokker zijn.

Vanaf de leeftijd van 12 jaar kan behandeling met UV-lichttherapie overwogen worden, die ontstekingsreacties van de huid kan verminderen. Tijdens deze therapie mogen echter geen medicijnen worden ingenomen die het immuunsysteem onderdrukken.

Aangezien ernstige neurodermitis ook psychisch belastend is, kan psychotherapie nuttig zijn om stress te verminderen en zo nieuwe opstoten te vermijden. Voor kinderen is een stabiele gezinssituatie belangrijk; ouders kunnen gebruikmaken van opvangmogelijkheden om tijdelijk te worden ontlast. In zelfhulpgroepen kunnen patiënten ervaringen uitwisselen en elkaar ondersteunen.